NAGASAKI, 7 NOVEMBER 2019, 19.30 UUR

Losse feiten vormen omlijnde totalen. Toevalligheden blijken zo te moeten plaatsvinden. Verbanden vormen verhalen. Heden wordt geschiedenis. Er is veel om daarover te vertellen, en tijdens deze reis leg ik alles maar vast dat ik meemaak en zie. Het directe delen is wat lastig, met dat tijdsverschil. Eén van de services van dit hotel is, dat je een smartphone ter beschikking hebt, waarmee je gratis mag internetten, en intercontinentaal mag bellen; “neem de smartphone gerust mee tijdens uw verblijf in Nagasaki”, maar wie zouden we bereiken tijdens de nacht in ons thuisland?

Het delen van deze gebeurtenissen vindt dus maar plaats met het volk dat zich om ons heen bevindt. Deze stad bezit een ingenieus systeem van tramlijnen, waarmee je bijna gratis wordt vervoerd. In die bomvolle ritjes zie je complete schoolklassen -strak in pak met stropdas of keurig gerokt- en zakenlui of boodschappende vrouwen. Met volwassenen is niet makkelijk oogcontact te krijgen, terwijl kinderen ons bekijken: we vallen zo op met ons afwijkende uiterlijk. Ze zwaaien; maken grapjes over ons; giechelen en zeggen graag gedag. Een durfal vliegt op me af om me de hand te schudden, waarna ik vervolgens zijn hele vriendenclub om me heen heb hangen. Bewondering te over als ik noem dat ik uit Oranda kom: de letters R en L worden steevast verwisseld. “Hallo” wordt “arro” en “rice” klinkt als “lice”. Voor die volle maaltijd rijst betalen we -ook hier- maar € 7 per persoon, maar het accent klinkt hier wel anders dan in de noordelijker delen van het land.

Met heel veel moeite en onder grote gevaren en druk, settelden zich hier de eerste christenen, toen de wereldhandel ook Europeanen naar Japan lokte. De godsdienst werd bestreden; de gelovigen werden omgelegd, maar de standvastigen bleven hun geloof trouw. Met gevaar voor eigen leven bouwden zij een kerk, die in de beginjaren van 1900 uiteindelijk werd voltooid. In Matsuyama-machi-park wandelen we door de resten van die eeuwenoude aanwijzingen, en komen in het Atoombom-museum terecht. Het hele verhaal rondom die enorme geschiedenisbepalende gebeurtenissen intrigeert ontzettend, nu ik hier ben. Wat een beslissingen zijn destijds gevallen, en wat een samenloop van omstandigheden bepaalde die jaren! Ingelogd op wifi -wachtwoord 19450809- ontvang ik bericht van mijn hartsvriendin, die me meldt dat zij op mijn verjaardag een prachtige dochter cadeau heeft gekregen. Het siert onze zielsverwantschap. Even combineren de emoties in mijn hoofd niet logisch met elkaar, en de tranen rollen over mijn wangen, al kan ik niet eens definiëren uit welke bron ze komen. Leven en dood; geluk en haat; wensen en woede: wat zit het bestaan vól met deze wisselwerking.

Op de klok die men vlakbij de plek van de ontploffing vond, staat de tijd stil op het moment van ontploffen, 11.02 uur. Een lunchbox van een 14-jarig meisje zit nog vol verbrande resten; loden regenpijpen zijn gesmolten. Steen is vergruisd en kabels verbogen. Een verwoestende rampzalige energie die álles vernietigde. De zorgvuldig opgebouwde enige en grootste kerk van Azië lag exact op de plek waar de bom viel; juist doordat dit zo pijnlijk geraakt werd, bloeide het christendom hier weer op….. Het moest zo zijn. Maar zo gaat het dus eigenlijk altijd: de bedoeling van alles dat gebeurt, blijkt pas als het heeft plaatsgevonden, en zodra de gevolgen te zien zijn. Hier zien we de schade; de wonden; de schanden en zonden. In de schuld en het berouw van toen -ondanks de politieke motieven en de morele bezwaren- lagen de weerklanken van het verleden en de vooruitzichten naar het heden.

Vanmiddag bedacht ik het woord “tempelmoeheid”. De zoveelste heilige plek die ik moest bekijken. Ik heb nu zóveel gezien: na de Suwa Jinja Shrine; Kofuku-Ji-tempel; het Dijma-eiland; de Megane-bashi-brug ben ik zo ergens afgehaakt voor vandaag. Mijn voeten doen zeer en mijn zin is ongeveer op. Ook deze dag heeft me verrijkt en gevoed; opgebouwd en ontwikkeld. Ik ben een beetje méér geworden van wat mij vormt en wie ik ben. Achteraf weet ik vaak pas waar het voor nodig was, om dit alles te ervaren. Achteraf zal blijken wat dit me heeft geboden.

Het klopt, in het geheel van het leven.

Marjoleine