HIROSHIMA, 2 NOVEMBER 2019, 18.40 UUR

Vol. Sorry mensen. Echt vol. Voor vandaag zijn alle shinkansen richting Hiroshima bezet. Geen plek meer te krijgen. Morgen nieuwe kansen….

Ja zeg. De kerel achter de balie van Japan Railway is behoorlijk pertinent. Enige paniek maakt zich van mij meester. Zelfs nu we een ons voorgenomen tussenstop geskipt hebben, omdat we twijfelen aan de haalbaarheid ervan, dreigt onze planning in de soep te lopen. Nog altijd is er kans op een plek in drie niet te reserveren coupés, van de totaal twintig wagons.  De gok op een plekje levert supersnelle acties op. Zodoende bevinden wij ons na veel geprop en geduw in het halletje van de voortjakkerende kogeltrein. Gedurende onze anderhalf uur daar, staan alle passagiers zonder reservering, in de middenpaden en tussenstukken. Het is zó druk, terwijl er van “chaos” geen enkele sprake is. Overzichtelijke overbemensing van dit unieke vervoermiddel, dat kennelijk toch zonder enige ontregeling met supersnelheid voortraast. Weer mijn complimenten aan de gestructureerde toestand.

Met onze koffers stuntelen we vanaf het station naar het hotel. We dienen aan de overkant van de straat te komen, maar er ontbreekt elk teken van een zebrapad. Op de gok stappen we in een lift. Op de benedenverdieping blijkt een hele wereld ondergronds te bestaan, met stadse drukte en lange gangen. Een jongensband van vijf adolescenten slooft zich uit op een podium op het centrale plein. Met groot enthousiasme worden zij aangemoedigd door een heel publiek jonge vrouwen, onder veel gegil en luid gejuich, met in hun handen neon-lichtende lantaarns. Ze klappen, en zijn in pure euforie over de uitslovers in hun keurige pakjes. Het is een onbegrijpelijk geheel voor mijn nuchtere calvinistische hoofd.

Zoals zoveel in dit land mijn hersenen kraakt. Vaak vraag ik me af waar dit volk de genialiteit vandaan haalt van de ogenschijnlijk simpele bedenksels die veel problemen oplossen. Waarom is niets daarvan in Europa terug te vinden? Middels een slot in de grond worden auto’s beveiligd die er geparkeerd staan: onmogelijk om de auto weg te rijden zolang deze drempel in de wielen steekt. Of de toiletcabines die in weinig ruimte plaats moeten hebben: van twee halve cirkels kun je één hele cabine voor privégebruik creëren. De treinlijn die je níét moet hebben, kun je onmogelijk in als je op de juiste bestickerde tegel van het perron gaat staan: het poortje schuift simpelweg niet open als een andere trein zich daar bevindt. Uitvindingen om van te smullen. Om van de toiletsensoren; rijstdispensers; verwarmde toiletbrillen en lichtgevende nummerborden nog maar te zwijgen.

De vanzelfsprekendheid waarmee hier unieke dingen plaatsvinden, is bewonderenswaardig. De wijze waarop mensen rekening houden met naasten; respect hebben voor autoriteit; hygiëne in acht nemen; neutraal gedrag vertonen, en beleefdheid uitstralen; het is zó prettig. Ook supermarktprijzen zijn heerlijk uniform: een droom voor iemand als ik, die altijd overal de reclames vandaan haalt om de laagste prijzen te scoren. Of je nu in Lawson; 7 Eleven of Family Mart shopt, en in welke stad je dat ook doet: dezelfde centen tel je neer voor hetzelfde product.

Naast me staat een gemondkapt meisje te bidden; ogen dicht, handen gevouwen, eerbied in haar houding. Aan de overkant van rivier Motoyasu speelt een gitarist fijne muziek. Bij het A-bomb-monument raakt de historie me ineens tot op mijn botten. Vlak naast de Aioi-brug, die richtpunt en doelwit was van de troepen die een einde moesten maken aan de Japanse agressie, observeer ik het publiek dat er loopt. Op de enige plek die bewaard is gebleven na de afschuwelijke atoombom die op 6 augustus 1945 alles verwoestte, en 180.000 mensenlevens wegvaagde, realiseer ik me hoe toen de wereldgeschiedenis is veranderd. Er was iemand, toen en hier, die op de knop drukte, en volgens onderlinge afspraak -zonder weerwoord van de gedupeerden- alles in zijn hand had. Ongeacht de motivatie of politieke redenen; ondanks de rechtvaardigheid waarmee men meende te handelen, of de verantwoording die men naar de wereld had af te leggen. In deze kwaadaardige wereld van haat is hier de geschiedenis getekend en geketend.

Maar ook opnieuw geopend, naar nieuwe tijden! “Peace never flows from hate. Treasure every meeting, for it will never recur.” Een oproep klinkt hier vooral, om nóóit meer te laten gebeuren, wat ooit plaatsvond. Na alle documentaires die ik over de atoombom heb gezien; de getuigenverslagen die ik gadesloeg, en de pertinente houding van waaruit het gebeurde, zie ik de gevolgen en wanhoop die deze daad als gevolg had. Ondanks zoveel perfecte uitvindingen, kunnen mensen zo’n puinhoop maken in het leven.  

Eén Houvast, en het volle vertrouwen, mogen we hebben. God biedt een uitweg, waar wij deuren dichtdoen. Hij geeft perspectief waar wij geen oplossing meer zien. Hij is de Volheid Zelf, waar het ons als mensen vaak aan juiste inzichten ontbreekt. Hij houdt àlles in Zijn Hand. Uiteindelijk komt alles goed.

Marjoleine